Bệnh áp xe phổi ở trẻ em – chớ xem thường

I. ĐẠI CƯƠNG

Áp-xe phổi là hiện tượng viêm và nung mủ trong nhu mô phổi tạo thành một hay nhiều hang chứa mủ với đường kính từ 2 cm trở lên, phân biệt với viêm phổi hoại tử khi các ổ hoại tử dưới 2 cm. Áp-xe phổi có thể gặp ở mọi lứa tuổi, hiếm thấy ở sơ sinh, thường gặp ở nam hơn nữ. Áp-xe phổi hình thành thường nhất là sau viêm phổi do Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumonia, Streptococci sp, sau đó là Klebsiella pneumonia, Pseudomonas không đáp ứng điều trị hoặc do vi khuẩn yếm khí sau dị vật phế quản bỏ quên hay sau viêm phổi hít.

II. CHẨN ĐOÁN

1. Công việc chẩn đoán

a. Hỏi

• Sốt? (thường > 40oC) Mệt mỏi? Sụt cân? Đau ngực?

• Ho: thời gian, tính chất đờm khạc ra: màu, hôi?

• Oc mủ? Ho ra máu? Hơi thở hôi?

• Tiền sử: hội chứng xâm nhập.

b. Khám lâm sàng

• Tìm vẻ mặt nhiễm trùng, thở nhanh, co kéo ngực, giảm cử động lồng ngực.

• Khám phổi tìm hội chứng động đặc ở giai đoạn đầu, về sau hội chứng ba giảm.

• Tìm thêm các dấu hiệu gợi ý nhiễm trùng tụ cầu: nhọt da, viêm cơ, viêm cốt tủy xương.

c. Đề nghị xét nghiệm

• Công thức máu: bạch cầu tăng, có thể có thiếu máu nhẹ. VS bình thường hoặc tăng nhẹ.

• X-quang ngực (thẳng, nghiêng): kích thước ổ abces thường từ 2 – 20 cm, vách dày 5 – 15 mm.

• Siêu âm ngực.

• Cấy máu.

• Chọc hút mủ ổ áp xe qua da: nhuộm Gram và cấy mủ, nên gởi cả hai môi trường hiếu khí và kỵ khí khi nghi ngờ tác nhân yếm khí.

• CT ngực

2. Chẩn đoán xác định: khi có

• Hội chứng nhiễm trùng.

• Và biểu hiện tại phổi: thở hôi, ọc mủ, khám thấy hội chứng đông đặc hay hội chứng 3 giảm.

• Và X-quang phổi: khối tròn bờ dầy rõ, có hoặc không có mức khí dịch nằm ngang.

• Hoặc siêu âm ngực: thấy ổ áp xe trong phổi.

3. Chẩn đoán có thể

Hội chứng nhiễm trùng + Biểu hiện tại phổi: thở hôi, ọc mủ, khám thấy hội chứng đông đặc hay hội chứng ba giảm + X-quang hoặc Siêu âm ngực: chưa thực hiện được hoặc hình ảnh không điển hình của ổ áp xe.

4. Chẩn đoán phân biệt

• U lao hay hang lao: thường kèm hạch rốn phổi và xẹp phổi, có thể tìm được BK trong mủ, trên siêu âm có những đốm vôi hóa.

• Tràn dịch màng phổi khu trú: có thể phân biệt dựa vào X-quang và siêu âm xác định vị trí ổ mủ ở màng phổi hay nhu mô phổi.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi, xin vui lòng tham khảo ý kiến thầy thuốc để được hỗ trợ tư vấn tốt nhất.