ĐIỀU TRỊ DỨT ĐIỂM BỆNH ĐAU THẦN KINH TỌA, THOÁI HÓA KHỚP THEO NGUYÊN LÝ CỦA ĐÔNG Y

Theo Y học cổ truyền, đau thần kinh tọa được mô tả trong các y văn với các bệnh danh như “Yêu cước thống”, “Tọa cốt phong”, “Tọa điến phong”, “Yêu cước đông thống” và thuộc phạm vi chứng Tý. 

Nguyên nhân theo y học hiện đại

• Nguyên nhân hay gặp nhất gây đau thần kinh tọa là do thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng (thường gặp thoát vị đĩa đệm L4-L5 hoặc L5- S1 gây chèn ép rễ L5 hoặc S1 tương ứng).
• Ngoài ra các nguyên nhân khác gây đau thần kinh tọa như: thoái hóa cột sống thắt lưng, trượt thân đốt sống, chấn thương, tổn thương thân đốt sống (do lao, vi khuẩn, u, ung thư), viêm đĩa đệm đốt sống, tình trạng mang thai…

Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh theo y học cổ truyền

• Do phong hàn thấp xâm phạm vào bì phu kinh lạc gây khí huyết vận hành trong kinh lạc bị ứ trệ. Phong có tính di chuyển nên người bệnh có triệu chứng đau lan theo đường đi của dây thần kinh tọa. Hàn có tính chất ngưng trệ, làm cho khí huyết kinh lạc bị tắc nghẽn gây ra co rút gân cơ. Thấp có tính nê trệ làm tắc trở kinh lạc gây nên cảm giác tê bì, nặng nề, vận động khó khăn.
• Do can thận hư, phong hàn thấp thừa cơ xâm phạm vào bì phu, kinh lạc làm kinh lạc bế tắc, kinh khí không lưu thông gây đau, hạn chế vận động. Phong hàn thấp tà uất lâu hóa nhiệt làm người bệnh có triệu chứng nóng rát nơi đau. 
• Do chấn thương làm huyết ứ gây bế tắc kinh lạc, kinh khí không lưu thông gây đau và hạn chế vận động.

Nguyên tắc điều trị

• Điều trị theo nguyên nhân (thường gặp nhất là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng).
• Giảm đau và phục hồi vận động nhanh.
• Điều trị nội khoa với những trường hợp nhẹ và vừa.
• Can thiệp ngoại khoa khi có những biến chứng liên quan đến vận động, cảm giác.
• Đau thần kinh tọa do nguyên nhân ác tính: điều trị giải chèn ép cột sống kết hợp điều trị chuyên khoa.

ĐÔNG Y ĐIỀU TRỊ TẬN GỐC BỆNH ĐAU THẦN KINH TỌA NHƯ THẾ NÀO?

Bệnh đau thần kinh tọa hay gặp nhất là do phong hàn thấp kết hợp can thận hư do thoái hóa cột sống.

Triệu chứng:

Đau vùng thắt lưng lan xuống mông, chân dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, đau có cảm giác tê bì, nặng nề, có thể teo cơ, bệnh kéo dài, dễ tái phát. Kèm theo triệu chứng ăn kém, ngủ ít. Chất lưỡi nhợt bệu, rêu lưỡi trắng dầy và nhớt. Mạch nhu hoãn hoặc trầm nhược.

Chẩn đoán

• Chẩn đoán bát cương: Biểu lý tương kiêm, hư trung hiệp thực, thiên hàn.
• Chẩn đoán tạng phủ: Can thận hư (Tỳ hư nếu có teo cơ).
• Chẩn đoán kinh lạc: Kinh bàng quang và/hoặc Kinh đởm.
• Chẩn đoán nguyên nhân: Ngoại nhân + Bất nội ngoại nhân (nội thương).

Pháp điều trị: 

• Khu phong, tán hàn, trừ thấp để giảm đau nhức mỏi.
• Hành khí, hoạt huyết để ôn thông kinh lạc
• Bồi bổ can thận: để gân cơ xương khớp luôn được khỏe mạnh, dẻo dai.

Bài cổ phương đặc trị bệnh đau thần kinh tọa: Độc hoạt tang ký sinh thang

         Ngày sắc uống 1 thang, chia 3 lần, liệu trình 10 – 15 thang.

Phòng bệnh:

• Giữ tư thế cột sống thẳng đứng khi ngồi lâu, đứng lâu, có thể mang đai lưng hỗ trợ.
• Tránh bị nhiễm lạnh, ẩm thấp kéo dài.
• Tránh các động tác đột ngột, sai tư thế, mang vác nặng.
• Luyện tập bơi lội hoặc yoga để tăng sức bền của khối cơ lưng.